Liệu có phải chăng rằng người Ashkenazi Do Thái thường có trí thông minh cao hơn các nhóm dân tộc khác đã từng là một đề tài khoa học gây tranh cãi trong giới khoa học.
Một bài báo khoa học năm 2005, "Lịch sử tự nhiên của Trí tuệ Ashkenazi", khám phá ra rằng những người Ashkenazi Do Thái là một nhóm được thừa hưởng trí thông minh cao trong trí thông minh ngôn ngữ và trí thông minh toán học nhưng bù lại họ có mức độ thấp hơn về trí thông minh không gian so với các nhóm dân tộc khác dựa vào cơ sở của các căn bệnh di truyền và tình hình kinh tế đặc biệt của người Do Thái Ashkenazi trong thời Trung Cổ.<ref name=CHH>G. Cochran, J. Hardy, H. Harpending. [http://harpending.humanevo.utah.edu/Documents/ashkiq.webpub.pdf "Natural History of Ashkenazi Intelligence"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20130911054719/http://harpending.humanevo.utah.edu/Documents/ashkiq.webpub.pdf |date=September 11, 2013 }}, ''Journal of Biosocial Science'' 38 (5), pp. 659–693 (2006), [[University of Utah]]</ref>
==Bằng chứng cho sự khác biệt nhóm về trí thông minh==
Nghiên cứu cho thấy rằng người Ashkenazi Do Thái có trí thông minh cao là do sự phổ biến của họ trong những lĩnh vực đòi hỏi trí tuệ. Trong khi chỉ có khoảng 2% dân số Hoa Kỳ là người gốc Ashkenazi Do Thái cả cha và mẹ.<ref name=CHH /> 27% người Mỹ đoạt giải Nobel trong thế kỷ 20 là người Ashkenazi Do Thái,<ref name=CHH /><ref name=Britain>Lynn, R. and Longley, D. (2006). [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S016028960600033X "On the high intelligence and cognitive achievements of Jews in Britain."] Intelligence, 34, 541–547.</ref> 25% người chiến thắng Huy chương Fields và 25% người chiến thắng giải ACM Giải Turing cũng là người Ashkenazi Do Thái.<ref name=CHH />
Cách tiếp cận trực tiếp hơn là đo lường trí thông minh qua các bài kiểm tra tâm lý. Các nghiên cứu khác nhau đã tìm ra các kết quả khác nhau, nhưng hầu hết đều tìm thấy trí thông minh qua ngôn ngữ và toán học ở mức trên trung bình của người Ashkenazi Do Thái cùng với trí thông minh không gian ở dưới mức trung bình của người Ashkenazi.<ref name=Britain /><ref>Backman, M. E. (1972) "Patterns of mental abilities: ethnic, socioeconomic and sex differences." ''American Educational Research Journal'', 9, 1–12.</ref><ref>Levinson, B.M. & Block, Z. (1977) "Goodenough-Harris drawings of Jewish children of orthodox background." ''Psychological Reports'' 41, 155–158.</ref><ref name="Lynn2004">{{cite journal|last=Lynn|first=Richard|title=The intelligence of American Jews|journal=Personality and Individual Differences|date=January 2004|volume=36|issue=1|pages=201–206|doi=10.1016/S0191-8869(03)00079-5|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0191886903000795|accessdate=18 September 2011}}</ref>
Chỉ số trí thông minh IQ trung bình của người Ashkenazi Do Thái đã được tính toán là 112-115 (Cochran et al.)<ref>Cochran, G., Hardy, J. and Harpending, H., 2006. [http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=458389&fileId=S0021932005027069 "Natural history of Ashkenazi [intelligence]." ''Journal of Biosocial Science'', 38(5), pp.659–693.</ref>
==Các giải thích về gien di truyền==
Giả sử rằng ngày nay có một sự khác biệt thống kê về trí thông minh giữa người Do Thái Ashkenazi và các nhóm dân tộc khác, vẫn còn câu hỏi về vấn đề này rằng liệu sự khác biệt này chiếm tỷ lệ bao nhiêu mà do các yếu tố gien di truyền gây nên.<ref name=ferguson />
===Lịch sử tự nhiên của trí thông minh Ashkenazi===
Lịch sử tự nhiên của trí thông minh <ref name=CHH /> là một bài báo năm 2005 của Gregory Cochran, Jason Hardy, và Henry Harpending, đưa ra phỏng đoán rằng các điều kiện duy nhất theo đó những người Ashkenazi Do Thái sống ở châu Âu thời Trung Cổ được lựa chọn cho yếu tố trí thông minh cao qua ngôn ngữ và toán học nhưng không phải là trí thông minh không gian. Báo cáo của họ có bốn cơ sở chính:
# Ngày nay, người Do Thái Ashkenazi có chỉ số thông minh IQ về toán học và ngôn ngữ cao hơn và một hồ sơ nhận thức khác thường so với các nhóm dân tộc khác, bao gồm người Sephardi và người Do Thái Phương Đông.
# Từ khoảng năm 800 đến năm 1650 CE, người Do Thái ở Châu Âu là một nhóm di truyền được cô lập. Khi những người Ashkenazi Do Thái kết hôn với dân ngoại hay những người không phải là người Do Thái, thì những người như vậy thường rời khỏi cộng đồng Do Thái; một số ít dân ngoại đã kết hôn vào cộng đồng Do Thái.
# Trong cùng thời kỳ đó, luật pháp cấm người Do Thái Ashkenazi làm việc, bao gồm cả nông nghiệp và các nghề nghiệp thủ công kỹ nghệ, chính vì hoàn cảnh như vậy nên bắt buộc người Do Thái Ashkenazi phải hành nghề tài chính, ngành quản lý và làm ăn thương mại quốc tế. Những người Do Thái giàu sang đã có thêm nhiều đứa con trong mỗi gia đình hơn là những người Do Thái nghèo khó. Vì vậy, gien mang các đặc tính như tài ăn nói trong khả năng ngôn ngữ và khả năng tính toán trong toán học, đã làm cho cá nhân có khả năng thành công trong một vài lĩnh vực mà người Do Thái có thể làm ăn kiếm sống được, và những lĩnh vực đó được người Do Thái ưa chuộng; còn những gien cho các đặc tính không liên quan, như khả năng không gian, bị đào thoải bởi vì ít có sự áp lực trong chọn lọc để giao cấu trong dân số người Do Thái nói chung.
# Ngày nay, người Ashkenazi Do Thái bị một số căn bệnh bẩm sinh và được đột biến gien di truyền ở tỷ lệ cao hơn hầu hết so với các nhóm dân tộc khác; bao gồm các bệnh Tay-Sachs, bệnh Gaucher, hội chứng Bloom, thiếu máu Fanconi, và đột biến ở BRCA1 và BRCA2. Những ảnh hưởng của sự đột biến này chỉ tập trung vào một vài con đường trao đổi chất, cho thấy chúng phát sinh từ áp lực chọn lọc hơn là sự trôi gien di truyền. Một trong những bệnh này ảnh hưởng đến lưu trữ sphingolipid, và một tác dụng thứ hai là sự tăng trưởng của các sợi trục và đuôi. Ít nhất một dịch bệnh trong những căn bệnh trong nhóm này, là dystonia xoắn, đã được tìm thấy có tương quan với chỉ số thông minh IQ cao. Một cụm khác làm gián đoạn quá trình sửa chữa DNA, đó là một dạng đột biến cực kỳ nguy hiểm gây chết người trong các đồng hợp tử. Các nhà khoa học suy đoán rằng những đột biến này tạo ra lợi ích heterozygotes cho các dị nguyên tử bằng cách giảm sự ức chế đối với sự phát triển thần kinh, một lợi ích không vượt quá cái giá phải trả cao của nó ngoại trừ trong một môi trường mà lợi ích đó đã mang lại những giá trị phần thưởng cao.
Các nhà khoa học khác đã đưa ra một báo cáo tiếp nhận khác nhau, từ việc phủ nhận hoàn toàn cho đến việc phải thừa nhận rằng giả thuyết này có thể đúng và cần phải có sự nghiên cứu thêm.<ref name="Wade">Wade, Nicholas. [https://www.nytimes.com/2005/06/03/science/03gene.html?pagewanted=1&ei=5090&en=efcc603583e17b54&ex=1275451200&partner=rssuserland&emc=rss "Researchers Say Intelligence and Diseases May Be Linked in Ashkenazic Genes"], ''The New York Times'', June 3, 2005. Retrieved February 12, 2007.</ref>
Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, Cochran nói:<ref name=youtube-vid-ashkenazi>{{cite web|title=Hjernevask – Brainwashing (Eng Sub) Part 6 – Race|url=https://www.youtube.com/watch?v=Ve6uK00AvNo&t=1201|publisher=YouTube|accessdate=September 7, 2015}}</ref>
<blockquote>Điều ấy không nhất thiết phải cực kỳ mang tính thừa kế để cho sự thừa kế trí thông minh này xảy ra, bởi vì bạn chỉ cần những thay đổi nhỏ trong mỗi thế hệ, và có thể cần phải có 40 thế hệ trong hơn 1000 năm. Vì vậy, nếu [người Do Thái Ashkenazi] tăng 1/3 điểm IQ qua mỗi thế hệ, hầu như chắc chắn rằng điều đó sẽ đủ để làm cho hiệu ứng này xảy ra.</blockquote>
===Các giải thích về di truyền khác===
Việc thực thi một chuẩn mực tấm gương đạo đức tôn giáo đòi hỏi người cha Do Thái phải giáo dục con cái của họ, những cái giá phải trả cho học vấn cao cho nên nhiều người tự nguyện cải đạo sang tôn giáo khác, đó có thể là lời giải thích cho việc số lượng người Do Thái phần lớn bị cắt giảm quy mô số dân số.<ref name="HandE2007">Botticini, Maristella; and [[Zvi Eckstein]]. "From Farmers to Merchants, Conversions and Diaspora: Human Capital and Jewish History", September 2007, Vol. 5, No. 5, Pages 885–926 {{DOI|10.1162/JEEA.2007.5.5.885}}</ref> Sự bức hại người Do Thái ở Châu Âu có thể đã làm giảm dân số đáng kể đối với những người Do Thái có trí thông minh thấp.<ref name="Wade" />
===Phê bình về lời giải thích về gien di truyền===
Trong xã hội thời trung cổ của người Ashkenazi, sự giàu sang phú quý, địa vị xã hội cao và nghề nghiệp phần lớn được kế thừa theo kiểu cha truyền con nối. Người giàu sang có nhiều trẻ em hơn người nghèo, nhưng lại rất khó khăn cho những người sinh ra trong một tầng lớp xã hội nghèo để tiến thân lên phía trước hoặc bước sang một nghành nghề mới. Các gia đình tầng lớp ưu tú thượng lưu hàng đầu thì giữ vị thế của họ trong nhiều thế kỷ. Nếu không có sự di chuyển xã hội đi lên, gien di truyền cho những tài năng lớn hơn về tính toán hoặc ngôn ngữ sẽ có thể có ít ảnh hưởng đến thành công nối dõi. Vì vậy, không rõ ràng rằng tài năng toán học và tài năng ngôn ngữ là những yếu tố chính dẫn đến thành công trong các nghề nghiệp mà người Do Thái đã được giới hạn vào thời gian đó. Các mối quan hệ xã hội, sự nhạy bén xã hội, sự sẵn sàng chấp nhận rủi ro, và tiếp cận tài nguyên thông qua cả các kỹ năng và các mối quan hệ gia tộc cũng có thể đóng vai trò quan trọng.<ref name=ferguson />
Mặt khác, nghiên cứu gây tranh cãi của Gregory Clark đã chỉ ra rằng tính di động của xã hội luôn thấp nhưng không thực sự đáng kể trong lịch sử, và sự di chuyển xã hội của các thế kỷ trước đó không thấp hơn so với thời gian gần đây.<ref>{{cite book|last=Clark|first=Gregory|authorlink=Gregory Clark (economist)|title=[[The Son Also Rises (book)|The Son Also Rises]]|year=2014}}</ref>
==Chú thích==
{{Reflist|30em|refs=
<ref name=CHH>G. Cochran, J. Hardy, H. Harpending. [http://harpending.humanevo.utah.edu/Documents/ashkiq.webpub.pdf "Natural History of Ashkenazi Intelligence"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20130911054719/http://harpending.humanevo.utah.edu/Documents/ashkiq.webpub.pdf |date=September 11, 2013 }}, ''Journal of Biosocial Science'' 38 (5), pp. 659–693 (2006), [[University of Utah]]</ref>
<ref name=Britain>Lynn, R. and Longley, D. (2006). [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S016028960600033X "On the high intelligence and cognitive achievements of Jews in Britain."] Intelligence, 34, 541–547.</ref>
<ref name=ferguson>Ferguson, R. Brian. [http://www.ncas.rutgers.edu/sites/fasn/files/How%20Jews%20Became%20Smart%20(2008).pdf How Jews Become Smart: Anti-"Natural History of Ashkenazi Intelligence"], 2008.</ref>
}}
No comments:
Post a Comment